Sommigen onder jullie hebben het mogelijk al vernomen maar de overgrote meerderheid lijkt niet op de hoogte te zijn dat ik niet meer bij pcfruit werk.

Net voor kerst kreeg ik te horen dat ik (samen met een aantal andere collega’s) om economische redenen onmiddellijk was ontslagen. Van de overgebleven collega’s vernam ik dat er werd nagedacht over periodes van tijdelijke werkloosheid en vervroegde pensionering etc….

Er zijn talloze oorzaken die aan de basis liggen van de schuldenberg van pcfruit. Ik ben opgegroeid in een ondernemerswereld en dan herken je de signalen al gauw: herhaaldelijk achterblijvende inkomsten en uitgaven die wenkbrauwen doen fronsen… Maar ik wil het in dit schrijven niet hebben over de zwanenzang van pcfruit maar wel over de nog steeds sterker wordende Belgische wijnbouw en wat ik hiervoor nog kan betekenen.

De afgelopen 2 jaar, heb ik privé, aan enkele projecten voor wijnbouw gewerkt waarvoor er bij pcfruit toch geen interesse was : o.a. een low-cost-weerstation specifiek voor de wijnbouw met als streefdoel : – onderhoudsarm (zonder de bewegende delen/mechanismen van klassieke stations)

– prijsvriendelijk (zodat er één of meer kunnen staan in iedere wijngaard)
– betrouwbaar (huidige stations, ook in Duitsland, halen nauwelijks 60%)
– uitbreidbaar (voorzien om toekomstige mogelijkheden toe te voegen)

Hierboven ziet u het tweede prototype dat deze zomer heeft proefgedraaid. De communicatiesystemen liepen vrij goed. Temperatuur, luchtvochtigheid, lichtstraling was prima. De neerslagmeting ging eveneens goed maar was een energie-slokop. Deze moet samen met de stroomverzorging verbeterd worden. Bijkomend werk ik aan het ontwerp van een nieuwe bladnatsensor. Het bleek dat dit toch wel de achillespees is van de bestaande systemen en er is niet echt iets betrouwbaar/betaalbaar op de markt. Ook wens deze winter het systeem nog te voorzien van een extra temperatuurmeting op bodem-niveau (vorst-alarm).

Doorheen het volgende seizoen hou ik jullie op de hoogte van de vorderingen door middel van dit soort mailings.

Het netwerk en de kennis die sinds mijn start met wijnbouw, meer dan 15 jaar geleden, heb opgebouwd ga ik ook trachten te blijven hanteren. Indien iemand vragen heeft mag hij die steeds stellen. Ik zal eerlijk zijn : ik weet nog niet hoe mijn business-model er zal uitzien, maar ik zal zeker niet voor alles een vergoeding vragen maar ik kan me helaas ook niet veroorloven alles gratis te doen. Ik hoop dat de toekomst hier snel duidelijkheid in brengt. Een en ander zal ervan afhangen hoe vlot ik een nieuwe job vind als hoofdactiviteit en hoe beide activiteiten zich verdelen.

Iedereen weet dat er vandaag niemand meer is die kan claimen alles van wijnbouw te weten. De afgelopen 5 à 10 jaar is de kennis zo sterk toegenomen en diepgaander geworden dat zich veel specialismen hebben gevormd. Ik heb en zal nooit beweren alle kennis in pacht te hebben. Om die reden heb ik doorheen de jaren een mooi netwerk opgebouwd waar ik wel de nodige expertise kan vinden. Soms is dat lokaal, vaak is dat internationaal. Dus mocht je vragen hebben, ik help je graag naar antwoorden zoeken.

Mijn stokpaardje is kost-efficiency. Ik ben daarom steeds op zoek naar verbeteringen in alle mogelijke processen. Dat geldt ook voor alles wat zich in de kelder afspeelt. Vind jij het ook zo lastig om alles nauwgezet te registreren en doorheen de jaren bij te houden tijdens het wijnmaken zodat alles ook nog nuttig is? Om die reden was ik op pcfruit het afgelopen jaar begonnen met een samenwerking met de Thomas-More-hogeschool uit Geel. Voor één van hun afstudeerprojecten had ik hun gevraagd een monitoring te ontwerpen om het fermentatieproces op te volgen. De studenten ontwikkelen momenteel in 4 groepen een concept hiervoor. Aanvankelijk was dit bedoeld om op pcfruit te worden toegepast maar we hebben de focus verbreed naar een concept dat voor iedere wijnbouwer nuttig kan zijn. Het doel is dat de studenten een concept maken waarbij van ieder wijnvat tijdens de vergisting een aantal parameters automatisch worden opgevolgd.

Deze parameters hebben we in eerste instantie beperkt tot temperatuur, CO2-productie, druk van de luchtbanden van het vlottende deksel en eventueel turbiditeit en/of alcohol-gehalte. Door het afhaken van pcfruit halfweg dit project waren de studenten genoodzaakt zelf oplossingen te bedenken in plaats van de sensoren. Een aantal sensoren wordt derhalve gesimuleerd door eenvoudige draaiknoppen. De studenten dienen een dashboard te maken waar alles kan gevolgd worden, zelfs op de smartphone. Meetdata wordt automatisch verzameld of kan manueel toegevoegd worden zodat uiteindelijk de wijnbouwer één groot elektronisch logboek heeft van zijn kelderwerkzaamheden.

Ook kunnen er alarmen ingesteld worden op de sensoren waarbij iemand een verwittiging (mail of sms) ontvangt als iets dreigt mis te gaan.

De theoretische fase van de conceptstudies werden vorig jaar afgerond. Momenteel werken ze aan de praktische realisaties. Op 27 februari zijn de 4 concepten te bezichtigen in Thomas-More te Geel. U kan deelnemen aan de jurering. De presentaties die starten om 8:30hr (lokaal G114) of u kan komen kijken naar de showcases vanaf 13:30hr. waar u zelfdan vragen kan stellen aan de studenten en zij zullen u graag hun concept demonstreren. Zeker de moeite om even komen te kijken en u zal verrast zijn hoe prijsvriendelijk en schaalbaar sommige oplossingen blijken te zijn ten opzichte van hun commerciële broertjes.

Geef vooraf een seintje wanneer u wenst te komen en of dit voor- of na-middag zal zijn !

Nog enkele nieuwtjes uit de internationale wijnbouwwereld :

– Trump Winery ontslaat arbeiders zonder papieren na het oogstseizoen

Bazen bij de Trump Winery - die onder toezicht staat van de zoon van de president, Eric Trump - ontsloeg maandag minstens zeven werknemers omdat ze geen legale immigratiestatus hadden, volgens de Washington Post. De beëindigingen kwamen 11 maanden nadat verschillende arbeiders zonder papieren bij andere Trump-eigendommen waren losgelaten, en tijdens de winteruitval van de wijnmakerij in Charlottesville. De twee ontslagen arbeiders waarmee de Post sprak, beweerden beiden dat het wijnhuis doelbewust heeft gewacht tot na het moeilijke herfstoogstseizoen - met 60 weken werkweken en nachtdiensten - zodat ze hun werknemers zonder papieren alleen konden ontslaan als ze minder nodig waren.

– "Vader van de Ampelography" Pierre Galet sterft in Frankrijk

Zijn beschrijvingen van wijnstokken waren niet gebaseerd op de fruitclusters, maar op de scheuten en bladeren van de wijnstokken en geconcentreerd op de bladstructuur en de harigheid van de groeitips ... Zijn eerste boek over ampelography, Précis d'ampélographie pratique, werd gepubliceerd in 1952. De vierde editie, gepubliceerd in 1976, was de basis in 1979 voor, A Practical Ampelography: Grapevine Identification, de Engelse vertaling en bewerking van Galet's werk, door Lucie Morton, zijn eerste Amerikaanse student, nu een internationaal erkende ampelograaf en consultant

– Duizenden hectaren bossen die eigendom zijn van de Chileense wijnmaker Concha y Toro (CyT) hebben certificering ontvangen voor hun duurzame referenties.

Het Native Forest Conservation Program van de chileense wijnmaker CyT is bedoeld om "deze bosgebieden samen met hun flora en fauna te behouden, beschermen en onderhouden", aldus de groep. CtY bezit momenteel 4272 ha aan bos en in 2011 is gestart door de registratie bij de Chileense National Forest Corporation. Nu zijn reeds in totaal 3.272 hectare inheems sclerofylbos over negen wijngaarden gecertifieerd als duurzaam bos.

– "Keldertemperatuur beïnvloedt Brettanomyces bruxellensis populatie en productie van vluchtige fenolen bij veroudering van Bordeaux-wijnen",

ref. :Am J Enol Vitic .. 71, nr. 1 (2019): 1--9.van Curtis Phillips

Het American Journal of Enology and Viticulture publiceerde dit interessante artikel van een onderzoeksgroep aan de Universiteit van Bordeaux in het eerste nummer van dit jaarboek.

Het verbaast me niet dat Brettanomyces bruxellensis (Brett) het beter doet, wat wil zeggen dat het een groter probleem is, in een warmere kelder. Zoals elke gist, hebben Brett's metabolisme-snelheden de neiging om te correleren met de temperatuur van het groeimedium tot dat het heet genoeg wordt om de betreffende gist te doden. Brett is notoir taai, kan een breed scala aan andere koolstofbronnen dan suiker gebruiken en kan anaëroob worden gekweekt. Naast zwaveldioxide (SO2) gebruiken Europese wijnmakers chitosan met hoge druk om Brett-populaties onder controle te houden, beide aanbevolen door de auteurs van het paper.

Ik was nogal verbluft om te ontdekken dat een temperatuurverschil van slechts vier graden, van 2°C tot 6°C, voldoende is om een merkbaar groter negatief effect op de wijn te hebben door vluchtige fenolen, vooral de ethylfenolen geproduceerd door Brett, beide te laten verschijnen vroeger en sneller, ongeacht de aanwezige wijn of giststam.

Het artikel is specifiek gericht op wijnhuizen in Bordeaux, maar ik denk dat de bevindingen als een noodzakelijke herinnering moeten zijn dat Brett meer een potentieel probleem is dan de meesten van ons beseffen of willen toegeven. Ik zou ook willen opmerken dat de aanbevelingen van de auteur, met name om de Brett-populaties in wijnen in de kelder tijdens de zomermaanden beter te volgen, en om actievere stappen te nemen om Brett te beheersen wanneer dat nodig is, als uiterst verstandig als men niet wil een paar jaar later Brett-verwende wijnen verkopen.

– Mineraliteit in wijn.

Ik heb in vorige artikels al regelmatig verwezen naar wetenschappelijke studies die er maar niet in slagen mineraliteit of terroir aan de smaak of reuk van een wijn te koppelen. Dit is erg jammer want dit is compleet in tegenstelling met wat we zijn opgevoed. Ik hoop van harte dat ooit er iemand in slaagt de link wetenschappelijk te onderbouwen maar helaas ondertussen… (zie volgende link)

https://www.decanter.com/wine-news/opinion/guest-blog/minerality-in-wine-429893/

– Eerste Belgische wijnbouwbeurs : Vi-tec! ! !

De groep WOW (Wijnbouwers Oost-West) organiseert op 14 en 15 maart 2020 een wijnbouwbeurs in Waregem-Expo. Naast een uitgebreide beurssalon voor zowel professionele als hobby-wijnmaker is er ook ruimte voorzien voor een 4-tal masterclasses. Meer vind je op www.vi-tec.be

Het is mijn bedoeling regelmatig dit soort nieuwsbrieven te mailen. Ik krijg iedere dag een uitgebreid pakket aan wijnbouwinfo vanuit de hele wereld en geef je graag de interessantste nieuwtjes door. Soms nuttige info, soms alleen maar leuke achtergrondweetjes om te gebruiken tijdens je klantenbabbels… Indien jullie zelf iets organiseren (open kelderdag, degustaties, …) kan je dit via deze weg ook laten weten en plaats ik de link in deze mail. Ik hoop zelfs naar de toekomst dit te verfijnen zodat ik beter op jullie persoonlijke interesses kan inspelen (teelttechniek, mechanisatie, oenologie, marketing, …) maar dat voor later.

Zegt het je niks en vind je het maar internetvervuiling, even goede vrienden, maar laat het me weten en dan verwijder ik je uit mailinglist.

Tot binnenkort,

Kris Vandenwijngaert kris@wijnbouwer.be