2023 - November

Beste wijnbouw(st)er/ wijnbouwsympatisant

Een verzopen maand, nietwaar? Veel wijngaarden zijn nauwelijks te betreden en liggen er nu troosteloos bij. Al een geluk dat deze overvloed aan regen niet eerder op het seizoen aan bod kwam.
Wat ik opvang als algemene teneur voor de voorbije oogst: de kwaliteit is ok, niet exceptioneel maar gewoon ok. Het volume bleek dan weer op de meeste plaatsen wel boven het gemiddelde te liggen en dit in tegenstelling tot de rest van de wereld (zie artikel van OIV). Kortom: een hoger dan gemiddelde opbrengst zonder dat de kwaliteit hieronder heeft ingeboet is voor menig professionele wijnbouwer een zeer welkom verhaal.  Als iedereen dit nu nog over de toonbank kan tillen zodat ook de kassa rinkelt is het helemaal een succes. Zorg ondertussen maar dat het goedje in de tanks verandert in prima wijnen. Succes allemaal!

 
VARIA
Kent u de stamboom van Bordeaux-variëteiten?

Christopher Sawyer

Chris Sawyer is stichter van de ancestry.com van wijn. Hij kan het achtergrondverhaal uitleggen van hoe bepaalde druivensoorten zijn ontstaan, welke wijnen de voorvaderen zijn van wijnen die we vandaag de dag zo goed kennen, zoals merlot en cabernet sauvignon.

Merlot en cabernet sauvignon zijn afstammelingen van een in Frankrijk gewortelde druif, de minder bekende cabernet franc.  Hoewel de cabernet franc voornamelijk als mengdruif werd gebruikt, wordt hij tegenwoordig door enkele gedurfde wijnboeren als monocépage geproduceerd.  In koelere streken smaakt cabernet franc naar scherp rood fruit, terwijl het in warmere klimaten smaken van gedroogd fruit biedt. Het heeft meestal ook tonen van tabak, leer en aarde.  Merlot en cabernet sauvignon zijn afstammelingen van een in Frankrijk gewortelde druif, de minder bekende cabernet franc.

“De meeste mensen kennen de afstammingslijn van de Bordeaux-variëteiten niet,” zei Sawyer. "Ze kennen het prachtige karakter van cabernet franc niet als het origineel in de Bordeaux-variëteit." Cabernet franc staat enigszins onder de radar onder wijndrinkers omdat het doorgaans wordt gebruikt als mengdruif met Bordeaux-rode wijnen, zei Sawyer.

Oorspronkelijk afkomstig uit de Franse Loire-vallei, wortelde cabernet franc later in Bordeaux. En omdat cabernet sauvignon en merlot de nakomelingen zijn van cabernet franc, komt hun afkomst ook uit de Loire-vallei, zei Sawyer.  De ouders van cabernet sauvignon zijn cabernet franc en sauvignon blanc. Merlot is ondertussen het nageslacht van cabernet sauvignon en Magdeleine Noire des Charentes.  De eerste stekken van deze minder bekende druif – Magdeleine Noire des Charentes – werden gevonden in Bretagne, in het noordwesten van Frankrijk.

 

Magdeleine Noire des Charentes

 
WETENSCHAP
Een wijngaard bedraad voor koele wijn

Bron: GoodFruit

Het met sensoren beladen Chardonnay-blok van de Washington State University verzamelt gegevens voor AI-wetenschappers en biedt demonstraties voor telers.

 

Voor het automatiseren van de irrigatie van wijngaarden is een netwerk van sensoren, zonnepanelen, draden en dataloggers nodig, waardoor het risico bestaat dat het de apparatuur indringt.

Dat is een van de eerste lessen die de ingenieurs leerden op de Smart Vineyard-demonstratieboerderij van de Washington State University in Prosser. Spuittoestellen stootten sensoren uit positie. De voorsnoeier sneed door draden. Zonnepanelen moesten worden verwijderd voordat oogstmachines over de rij het blok in konden gaan.

"Er gaat een hele reeks machines onder het bladerdak, dus je moet bescherming aanbrengen voor je bodemvochtdraden", zegt Jake Schrader, de technicus voor de demoboerderij en een afgestudeerde student landbouwtechniek. “Een andere grote frustratie was dat alles wat boven de overkapping werd gemonteerd, het risico liep om omver te werpen.”

Hij deelde dit inzicht – en het advies om vooraf na te denken over de interactie tussen sensorplaatsing en apparatuuroperaties – met telers die eind juli de Smart Vineyard-velddag bezochten. De demoboerderij wordt gefinancierd door het AgAID Institute, een consortium van landbouw- en technologieonderzoekers onder leiding van WSU, en de Washington State Wine Commission.

Schrader zei dat het doel van de boerderij is om gegevens te verzamelen voor een team van kunstmatige intelligentie-onderzoekers die werken aan de ontwikkeling van betere modellen voor irrigatieaanbevelingen. Het biedt telers ook de kans om de sensoren in actie te zien.

In België weten we al langer dat Cool-Climate betere wijnen oplevert. In de warmere streken – zoals Washinton State – zoekt men daarom naar systemen om hun druiven koeler te houden.

 

Op de demoboerderij wordt ook een onderlinge vergelijking gehouden van twee koelsystemen, beide geactiveerd door warmtebeeldsensoren.

Het eerste systeem is een mistkoelingsmethode ontwikkeld door het laboratorium van Keller om zich op de fruitzone te richten.

“Het hele bladerdak koel houden is niet het doel. De bladeren kunnen zichzelf heel effectief afkoelen, maar de bessen niet”, aldus Keller. Hij is voorstander van een mistbenadering om het waterverbruik te minimaliseren.

De alternatieve aanpak, ontwikkeld door onderzoekers in het laboratorium van landbouwingenieur Lav Khot, was ontworpen als een vast sproeisysteem om pesticiden zonder drift af te leveren. Het systeem maakt gebruik van perslucht en emitters die langs de infuuslijn en op traliepalen zijn geplaatst om voldoende dekking te krijgen en tegelijkertijd compatibel te zijn met gemechaniseerde operaties, zei promovendus Datta Bhalekar.

 

“Als telers investeren in nieuwe koelsystemen, nu hittestress een groter probleem wordt, waarom zouden we dan niet serieus kijken naar vaste spuitkoppen?” zei hij in een interview na de velddag.

Uit een demo op een velddag bleek dat het vaste spuitsysteem vanwege de druppelgrootte meer water gebruikte dan de verneveling. Uit de gegevensverzameling dit seizoen zal blijken hoeveel water elk systeem gebruikte en hoe effectief de koeling was.

Beide systemen worden geactiveerd door een warmtebeeldsensor die het team van Khot heeft ontwikkeld in appelboomgaarden. De sensor, die boven de wijnranken is gemonteerd, kan worden gezien als een camera die een foto maakt van een gezichtsveld dat het bladerdak en de clusters omvat. Elke pixel in de afbeelding vertaalt zich naar een temperatuur, zei hij. Dat is een duidelijke verbetering ten opzichte van de puntspecifieke thermische sensoren die het team van Keller aanvankelijk gebruikte.

"Met de gegevens die we verzamelen, kunnen we de temperatuur van het bladerdak en de temperatuur van de bessen met elkaar in verband brengen", zegt Khot.

Het leveren van deze gegevens, die elke vijf minuten worden verzameld, samen met luchttemperatuurgegevens van weerstations, zou het AI-team moeten helpen de hittestressdrempels voor druivenbessen te verfijnen. Uiteindelijk hoopt Khot dat de gegevens zullen leiden tot modellen die de temperatuurrisico's van bessen kunnen voorspellen op basis van weerstationgegevens, zodat individuele telers deze kunnen gebruiken in plaats van hun eigen hittestresssensoren.

 
VEILIGHEID & GEZONDHEID
Remming van ALDH2 door quercetineglucuronide suggereert een nieuwe hypothese om ‘rode wijn’-hoofdpijn te verklaren

Abstract:

De consumptie van rode wijn veroorzaakt hoofdpijn bij sommige personen die andere alcoholische dranken kunnen drinken zonder te lijden. De oorzaak van dit effect is toegeschreven aan een aantal componenten, vaak het hoge gehalte aan fenolen in rode wijn, maar een mechanisme is ongrijpbaar. Sommige alcoholgebruikers vertonen blozen en hoofdpijn, en dit wordt toegeschreven aan een disfunctionele ALDH2-variant, het enzym dat acetaldehyde metaboliseert, waardoor het zich kan ophopen. Rode wijn bevat veel hogere niveaus van quercetine en zijn glycosiden dan witte wijn of andere alcoholische dranken. We laten zien dat quercetine-3-glucuronide, een typische circulerende quercetine-metaboliet, ALDH2 remt met een IC50 van 9,6 µM. Er is gerapporteerd dat de consumptie van rode wijn resulteert in vergelijkbare hoeveelheden in omloop. Daarom stellen wij voor dat quercetine-3-glucoronide, afgeleid van de verschillende vormen van quercetine in rode wijnen, ALDH2 remt, wat resulteert in verhoogde acetaldehyde-niveaus en het daaropvolgende optreden van hoofdpijn bij daarvoor gevoelige personen. Om deze hypothese te testen zijn testen op mensen nodig.

Wil je de volledige studie eens doorkauwen: hier

 
MINDER ERNSTIG MAG OOK WEL EENS…
Wereldrecord: 319 wijnglazen op zijn hoofd balanceren

In de wereld van voedselrecords zijn we getuige geweest van een aantal ongelooflijke prestaties. Van de pittigste chili tot het snelste pasta eten, en van de zwaarste wortel tot de langste hotdog. Laten we het nu hebben over een unieke stunt waarbij wijnglazen op iemands hoofd balanceren. Een man uit Cyprus had een Guinness Wereldrecord behaald door 319 wijnglazen op zijn hoofd te laten balanceren.

 

Klik op de afbeelding voor het filmpje.

 
Weet jij wat een Engelse wijnboer bedoeld met een “Butt”?

Nee, waarschijnlijk bedoelt hij niet een ‘kont’…

 

Hier is het hele lijstje…

 
FILM
“Crush: Message in a Bottle”, nieuwe Canadese film legt de groeipijnen van de wijnbouw in Niagara vast

De Canadese documentairemaakster Maya Gallus volgde twee jaar lang druiventelers en wijnmakers in Niagara om ‘Crush: Message in a Bottle’ samen te stellen. De film legt de ritmes van het wijnmaken gedurende het seizoen vast, van het doelbewuste en afgemeten snoeien in maart, waarmee de wijngaard klaar wordt gemaakt voor het groeiseizoen, tot de go-go-go-activiteiten van het oogstseizoen – door wijnmakers gewoonlijk ‘crush’ genoemd. Het richt zijn lens ook op bredere kwesties op het gebied van wijn, met name diversiteit en inclusiviteit, omdat het de uitdagingen vastlegt waarmee Kelly Mason (Mason Vineyard, Domaine Queylus), Shiraz Mottiar (Malivoire Wine Company) en Thomas Bachelder (Bachelder, Le Clos Jordanne).

 

Het hart van Crush: Message in a Bottle is de familie Saunders, die sinds 1965 druiven verbouwt in hun wijngaard in Beamsville. In de beginperiode leverden ze druiven aan Andres om Baby Duck te maken. Tegenwoordig heeft dochter Ann-Marie regeneratieve wijnbouwpraktijken omarmd, het best omschreven als de hoogste vorm van biologische landbouw, om fruit van de beste kwaliteit te produceren en tegelijkertijd het land en de gezondheid van haar familie te beschermen. Ze gelooft dat pesticiden en andere chemicaliën die op de boerderij worden gebruikt, hebben bijgedragen aan de gezondheidsproblemen van haar moeder Ivy, voorafgaand aan haar dood in 2015.

De camera neemt ons mee achter de schermen, waar je ziet hoe het blenden gebeurt, hoe wijngaarden worden gecontroleerd op ziekten, en we ontmoeten seizoensarbeiders zoals Michael Ferguson, een Jamaicaan die ten tijde van de ramp al veertien jaar veldwerk komt doen in Malvoire.  Het toont ook de angst om trossen rotte druiven op de grond te zien vallen, ondanks al die investeringen in tijd en geld in de hoop een gezonde druivenoogst te produceren om wijn van topkwaliteit te maken.

Tijdens het groeiseizoen van 2021 had de Niagara-wijnindustrie van begin tot eind te maken met wisselend weer, met recordtemperaturen en droogte, evenals periodes van hoge regenval en vochtigheid rond de oogst die intensief wijngaardbeheer vereisten om ziekten als gevolg van meeldauw en rotting te verminderen.

 

In de basis is Crush een liefdesverhaal dat de passie overbrengt van deze wijnboeren die hun leven wijden aan het maken van wijn in deze soms meedogenloze, koele klimaatregio. Voor Mason, geboren in Montreal en afgestudeerd aan het Cool Climate Oenology and Viticulture Institute van Brock University, betekende dit het investeren van een erfenis in een kleine wijngaard in Vineland, waar ze woont en haar eigen wijn produceert terwijl ze bij andere wijnhuizen werkte om haar onderneming te ondersteunen. Ze beschrijft haar rol als beheerder en probeert ervoor te zorgen dat haar wijngaard alles heeft wat nodig is om te slagen: "Het is beschamend wat ik voel als ik in de wijngaard ben...", legt ze uit in de film. ‘Ik zal beseffen dat ik tegen de wijnstokken praat.’

Helaas heb ik geen trailer kunnen terug vinden…

De premiere was op 4 november op St.Catahrines First Ontario Performing Arts Center. De 78-minuten durende documentaire wordt gestreamd via tvo.org.

Bytheway: Crush: message in a bottle was ook te zien op het Most-festival. 
De winnaar van dit film-festival in het teken van de wijn: zie volgende artikel !

 
Oekraïense wijn/oorlogsfilm ‘Wounded Land’ wint Most Festival

Op het Most Festival van dit jaar in Catalonië, Spanje, werd de Grote Juryprijs toegekend aan de Oekraïense wijn-/oorlogsfilm ‘Wounded Land’.

Het festival, dat nu aan zijn 12e editie toe is, is momenteel het enige filmfestival ter wereld gewijd aan wijn en film, met zijn hoofdbasis in de stad Vilafranca del Penedès, een van de grootste wijnproducerende regio's van Spanje en de thuisbasis van zowel DO Penedès als DO Cava. De afgelopen jaren zijn er ook extra vertoningen gehouden in de Priorat-regio.

Regisseur Roman Zajac (Zay-ats) heeft een uiteindelijk zware film over de oorlog geproduceerd, waarin de realiteit wordt onderzocht van de beslissing van Rusland om Oekraïne binnen te vallen op de niet-uitgelokte manier die ze op 24 februari 2022 deden. Dit was echter niet de oorspronkelijke bedoeling van de film. Zajac, de eigenaar van “Серцевина” (Hart van de wijn), was begonnen met het produceren van simpelweg een film ter ere van de wijnen die in Oekraïne werden gemaakt toen hij in 2021 begon met filmen. Toen brak de oorlog uit voordat hij klaar was en veranderde de hele situatie.

De bredere vernietigingsscènes in deze film zijn een essentieel onderdeel van wat we op dit moment allemaal op TV hebben gezien. Wat de Russen in Oekraïne hebben begaan is gruwelijk, ongegrond en obsceen. Maar wat Zajac heeft gedaan, is zich opnieuw op de mensen in deze oorlog te concentreren, terwijl ze praten over wat een frivole bezigheid lijkt bij het maken van wijn, terwijl een wraakzuchtige natie opnieuw een genocide op jouw volk probeert uit te voeren.

Er is echter één moment waarop de hele film draait, en dat is het moment waarop deze twee zangers van de band, Rock-H, optraden in een zonovergoten wijngaard in de Transkarpaten-regio. Het eindigt dan abrupt met het afmaken van het lied in de huidige realiteit van de oorlog. Ik kan de scène tot het einde der dagen in tekst uitleggen, maar het zien ervan op het scherm heeft zo'n enorm gewicht dat je bijblijft en niet meer weggaat, en daarmee de pijn en de gruwel samenvat van wat de Russen in slechts een handomdraai hebben veroorzaakt.

De filmmakers maken een rondreis door het land en laten de omvang van de invasie goed tot zich doordringen, zonder zelfs maar in de buurt van de frontlinies of gedecimeerde steden als Bakhmut of Avdiivka te komen. Maar al die tijd is er een zekere lichtzinnigheid in de mensen die Zajac interviewt, wat het andere belangrijke aspect is dat hij probeerde vast te leggen: deze Oekraïense geest, hoewel mensen na bijna twee jaar in deze shitoorlog toegeven dat het moeilijk is om het vol te houden.

Op de een of andere manier kan Zajac aan het einde van de film weer positief worden wanneer hij de familie Molchanov en hun 'Grad Cru'-wijngaard in de oblast Mykolaiv bezoekt. Nadat ze over de oorlog hebben gesproken, kunnen ze de dag in een of andere vorm van normaliteit afsluiten, wat laat zien dat zodra deze oorlog voorbij is, de Oekraïners er helemaal klaar voor zijn om door te gaan met hun leven.

Dit is een film voor de tijd waarin we ons bevinden en hij portretteert de oorlog via de lens van de landbouw en de mensen waar volgens mij vrijwel iedereen zich mee kan identificeren.

Trailer: klik hier

 
NIEUWE PRODUCTEN/TECHNIEKEN
STELVIN® gaat groener aan de vooravond van zijn 60-jarig jubileum

Amcor Capsules vermindert de koolstofuitstoot van zijn STELVIN® aluminium schroefdop met 35 procent STELVIN® wordt de eerste aluminium schroefdop met lage koolstofemissie op de markt.

 

De productie van een STELVIN®-schroefdop stoot nu tot 35% minder CO2-uitstoot uit vergeleken met een standaard schroefdop geproduceerd met Europese aluminiumplaten. Dit wordt mogelijk gemaakt dankzij de introductie van tot 46% gerecycled aluminium en de zorgvuldige selectie van primair aluminium met een laag koolstofgehalte, dat tijdens het productieproces gecertificeerd en onafhankelijk gecontroleerd³ is. Deze korting is onmiddellijk van toepassing op STELVIN® en alle 30H60-schroefdoppen geproduceerd in Europa, Noord-Amerika en Zuid-Amerika voor merken wijn en sterke drank.

Merken kunnen ook verder gaan in hun duurzaamheidsreis en kiezen voor een PVDC4-vrije voering met de naam STELVIN® INSIDE.

De verbeteringen zijn onmiddellijk beschikbaar voor klanten over de hele wereld. Deze groenere versie van de STELVIN®-schroefdop neemt deel aan het TRANSPARENCE-programma van Amcor Capsules – een duurzaamheidsprogramma voor voortdurende verbetering dat tot doel heeft de wijn- en sterke drankindustrie te ondersteunen en dat in juli 2023 werd gelanceerd.

Yannick Magnon, General Manager van Amcor Capsules zegt: “Wij waren de marktpioniers in 1964 met de lancering van de eerste schroefdop voor wijn. Sindsdien wordt STELVIN® door wijnmakers over de hele wereld erkend en geprezen als de norm voor kwaliteit en als een van de meest duurzame dopoplossingen in de sector. We streven altijd naar het beste voor onze klanten en we wilden een stap verder gaan om hen te helpen hun eigen duurzaamheidsdoelen te bereiken.”

De vermindering van de CO2-voetafdruk van STELVIN® toont de toewijding van Amcor Capsules om het gebruik van gerecyclede inhoud te vergroten en de milieu-impact van zijn producten te verminderen.

Deze aankondiging ondersteunt de belofte van Amcor om zijn ecologische voetafdruk te verkleinen en maakt deel uit van zijn voortdurende inzet voor de SBTi, die het bedrijf verplicht om tegen 2050 een netto nuluitstoot te bereiken5. Lees hier meer over de duurzaamheidsactiviteiten van Amcor Capsules en het TRANSPARENCE-programma hier.

Meer informatie over de vermindering van de CO2-voetafdruk van de STELVIN®-serie is hier beschikbaar.

1. Deze reductie is gebaseerd op de vergelijking met een aluminium schroefdop gemaakt met een Europees gemiddelde primaire aluminiumplaat (9 ton C02/ton productie)

2. Gerecycleerde inhoud op basis van eigen verklaring van de leverancier volgens ISO 14021

3. Het specifieke broeikasgasniveau voor onze belangrijkste aluminiumleveranciers is gecertificeerd, andere zijn in uitvoering

4. PVDC: Polyvinylideenchloride

5. Ga voor meer informatie naar https://www.amcor.com/media/news/sustainability-progress-science-based-targets-net-zero-emissions-by-2050

 
KELDERTECHNIEKEN
Enartis neemt WINEGRID over

Enartis, de alom gekende Italiaanse multinational en onderdeel van de Esseco Group, die actief is in de markt voor wijnproducten en -diensten, heeft de overname afgerond van de meerderheid van de aandelen in WINEGRID, een Portugees bedrijf dat baanbrekende technologie heeft ontwikkeld en gepatenteerd technologie voor het monitoren van de wijnproductie met behulp van sensoren.

Enartis biedt wijnmakerijen over de hele wereld innovatie en expertise via oenologische producten en technische ondersteuning om zowel de efficiëntie van de wijnmakerij als de wijnkwaliteit te verbeteren.

WINEGRID detecteert in realtime kritische productiegegevens tijdens de verschillende fasen van de wijnbereiding.

Winegrid: Wat is het?                   Fermentatie-monitoring              Dashboards

 
OIV-news
De mondiale wijnproductie daalt naar het laagste niveau in 62 jaar in 2023

De Internationale Organisatie voor Wijnbouw en Wijn (OIV) zegt dat de wijnproductie over de hele wereld in 2023 waarschijnlijk ongeveer 7% lager zal zijn dan vorig jaar.

Een dergelijke opbrengst zou de slechtste zijn sinds 1961.

De OIV schrijft de lage productieniveaus toe aan slecht weer, waaronder vorst, hevige regenval en droogte.

“Een perfecte storm op het noordelijk en zuidelijk halfrond heeft deze catastrofale situatie gecreëerd”, zei Giorgio Delgrosso, hoofd statistiek van de OIV, tegen de BBC.

De analyse is gebaseerd op informatie uit landen die 94% van de mondiale productie van de eeuwenoude drank vertegenwoordigen.

De wijnproductie daalde in vrijwel elk land van de Europese Unie, dat ruim 60% van het wereldtotaal produceert. Volgens de OIV zijn de lagere opbrengsten te wijten aan regen en stormen in sommige landen en droogtes in andere.

De opbrengsten daalden met 14% in Spanje en 12% in Italië, waar droog weer de druivenoogst dit jaar verminderde.

Maar in Frankrijk bleef het perfect gelijk, wat betekent dat het land nu de grootste producent ter wereld is en Italië inhaalt.

Ook in andere delen van de wereld was het beeld grimmig, waarbij vooral de landen op het zuidelijk halfrond getroffen werden.

Producenten kregen te maken met een schok in Chili, de grootste wijnproducent op het zuidelijk halfrond, waar de opbrengsten met 20% daalden als gevolg van droogtes en bosbranden. Ook in Australië was de oogst somber, waar de productie een kwart lager lag dan vorig jaar.

De situatie was echter rooskleuriger in de VS, waar de productie met 12% steeg ten opzichte van 2022.

 
EU-news
Nieuwe EU-regelgeving voor wijningrediënten en voedingswaarde-etikettering wordt van kracht op 8 december

Vanaf 8 december 2023 zal de EU ingrediënten- en voedingswaarde-etikettering voor wijn en wijnproducten verplicht stellen.

In het verleden zijn wijn en wijnproducten vrijgesteld van voedings- en ingrediëntendeclaraties die vereist zijn voor andere voedingsmiddelen en dranken, omdat ze alleen informatie over het alcoholgehalte en allergenen op hun etiketten hoefden te vermelden. Dit verandert op 8 december, wanneer EU-verordening 2021/2117 van kracht wordt. De verordening bepaalt dat alleen de energiewaarde, aangegeven met een “E” en uitgedrukt in kilojoules en kilocalorieën, op het fysieke wijnetiket moet worden vermeld. Andere vereiste informatie kan elektronisch worden vermeld, met middelen om toegang te krijgen tot de informatie, zoals een QR-code.

Naast de energiewaarde, het alcoholgehalte en de allergeeninformatie, die op het fysieke etiket moet worden vermeld, omvat de vereiste informatie die online beschikbaar moet zijn:

-          De voedingswaarde van de wijn, zoals het vet-, koolhydraten-, eiwit- en zoutgehalte, vermeld in gram (g) per 100 g of 100 milliliter (ml) wijn

-          De volledige lijst met ingrediënten.

Wijnproducenten mogen ook vrijwillig de voedingswaarde per portie vermelden in termen van glazen wijn, als de inhoud van een glas wijn wordt aangegeven.

Als wijnproducenten ervoor kiezen om de volledige lijst met vereiste informatie online te verstrekken in plaats van op het etiket, mag de QR-code de consument bovendien niet naar een webpagina leiden met reclame- of verkoopinhoud. Ook mogen er geen gebruikersgegevens worden verzameld of gevolgd over de consument die via de QR-code de webpagina bezoekt. De QR-code kan alleen leiden tot informatie over de voedingswaarde en ingrediënten van het betreffende product.

 
Pas je abonnement aan    |    Bekijk online